Historie

Historie

In het voorjaar van 1965 meende het bestuur van de voetbalvereniging “Zwijndrecht” (nu ZBC ’97) dat het goed was te komen tot de oprichting van een honkbalafdeling, een voor die tijd bij veel voetbalverenigingen voorkomend verschijnsel (om de leden in de zomer ook te laten sporten).

Deze actie heeft er toe geleid dat op 15 september 1965 de honkbalvereniging Zwijndrecht werd opgericht. De oprichtingsvergadering werd gehouden in het toenmalige clubgebouw van de voetbalvereniging “De Bonte Koe”, gelegen in het Noordpark.

Het hebben van een honkbal-afdeling betekende voor de voetbalvereniging dat er in de naam en de statuten het een en ander gewijzigd moest worden. De naam zou moeten worden “sportvereniging”. Hoewel men dit aanvankelijk geen probleem vond, bleek dit later toch op bezwaren bij de vv Zwijndrecht te stuiten.

In oktober 1968 liet de vv Zwijndrecht aan het bestuur van de honkbalvereniging weten dat:

  1. men het bij de voetbalvereniging niet noodzakelijk vond een sportvereniging te worden,
  2. men het overbodig vond dat er een honkbalafdeling was, en
  3. men bij de voetbalvereniging de honkbalvereniging Zwijndrecht “volkomen onafhankelijk en los van de voetbalvereniging beschouwde”.

Belangrijke oprichtingsdata zijn verder 7 december 1973 en 24 juni 1977. Op 7 december 1973 werd ten huize van de toenmalige voorzitter de damessoftbalafdeling opgericht, hetgeen een belangrijke stap voor de vereniging is geweest. Op 24 juni 1977 kwam de herensoftbalafdeling min of meer spontaan tot stand omdat een aantal oudere leden en ook vaders van leden het wel leuk vonden met elkaar eens een balletje te slaan. Er is toen besloten een herensoftbalafdeling te vormen omdat te voorzien was dat het niet bij alleen een balletje slaan zou blijven maar dat men ook wedstrijden wilde gaan spelen.

In 1977 is de naam van de vereniging veranderd van honkbalvereniging in HSV (honkbal- en softbalvereniging) Zwijndrecht.

Qua tenues zijn er enige veranderingen geweest in de loop de jaren.

  • In de beginjaren werd er gespeeld in witte pakken met groene biezen.
  • Vanwege het sponsorcontract met Compri-Aluminium BV ging de gehele vereniging in gele shirts en zwarte broeken spelen.
  • Vanwege het sponsorcontract met Alcoa Nederland BV veranderde het tenue in witte shirts en zwarte broeken.
  • Na de tijd van de sponsorcontracten werd overgestapt naar witte shirts met rode mouwen en zwarte broeken (waarbij de selectieteams vaak afwijkende combinaties in de kleuren rood/zwart/grijs hadden).

Leden

Bij de oprichting op 15 september 1965 waren 13 personen aanwezig die op die datum ook gelijk lid werden. Eén van deze 13 oprichters was Leo van den Boomgaard sr. (Langdurig voorzitter en ook erelid van de vereniging)

Het ledental is in de beginjaren niet zo snel gestegen. Bij het 5-jarig bestaan in 1970 had de honkbalvereniging 20 seniorleden en 12 jeugdleden.

Vanaf 1972 was er sprake van een aanzienlijke stijging van het aantal leden en bij het 2e lustrum in 1975 bestond de vereniging, mede door het hebben van een damessoftbalafdeling, uit meer dan 100 leden, om precies te zijn 101 leden.

Bij het 12-jarig bestaan telde de vereniging 180 leden wat mede tot stand is gekomen door het aantrekken van peanuts (de vroegere naam voor Beeball-spelers), waar in 1976 mee gestart is, en herensoftballers.

Op 10 maart 1979 werd het 200ste lid ingeschreven wat met enige feestvreugde is gevierd.

Bij het 20 jarig bestaan van HSV Zwijndrecht op 15 september 1985 konden we spreken van een hoogtepunt. Het aantal leden bedroeg toen 265. De vereniging behoorde toen tot één van de grootste verenigingen van Nederland

Na 1985 bleef het aantal leden (ruim) boven de 200, maar bleek het moeilijk het grote aantal te handhaven echter met als uitschieter 1 januari 2000 nl. 271 leden (!) en verder: 212 in 1990, 228 in 1995, 245 in 2001, 182 (!) in 2004.

Bij het 40-jarig bestaan in 2005 had de vereniging 215 leden en op 1 januari 2007 was het aantal leden gezakt naar 190. Per 1 januari 2022 bedraagt het ledental 181.

Velden en kleedlokalen

Na de oprichting in september 1965 kreeg de vereniging door de gemeente als speelveld toegewezen de pupillenvelden van de vv Zwijndrecht aan de Nijhoffstraat, waar op zaterdagen en doordeweekse avonden de pupillen van vv Zwijndrecht speelden.

Honkbal werd er gespeeld op zondagmorgen. Sport op zondag en zeker op zondagmorgen was in die tijd iets bijzonders in Zwijndrecht. Omdat deze velden dicht bij de bebouwing lagen werd er zelfs gesproken van verstoring van de zondagsrust.

Voor het bestuur van de vereniging maar ook voor de gemeente was het duidelijk dat deze situatie niet lang kon duren.

Op 28 september 1968, bij de ingebruikname van het nieuwe sportcomplex Bakestein, werd de vereniging overgeplaatst naar het korfbalveld van de ckv Albatros. Geen eigen veld dus, waar wel om was gevraagd. Omdat Albatros op zaterdag de wedstrijden speelde kon de honkbalvereniging er alleen op zondag terecht.

In 1972 kreeg het bestuur van de vereniging van B en W van Zwijndrecht de mededeling dat elders op Bakestein een officieel honkbalveld (het huidige veld) zou worden aangelegd met kleedlokalen, omdat door de reconstructie van de A16 (aanleg Drechttunnel)  de honkbalvereniging niet langer gebruik kon maken van het veld van Albatros (het veld werd qua afmetingen te klein voor honkbal).

In het seizoen 1973 werden de wedstrijden al op dit veld gespeeld hoewel nog niet alles gereed was.

Nadat in november 1973 de kleedlokalen gereed waren gekomen werd het veld met kleedlokalen op 20 april 1974 met de wedstrijd Raak Nicols – Euro Stars officieel in gebruik genomen.

De grote uitbreiding van het aantal leden was voor het toenmalige bestuur aanleiding te streven naar uitbreiding van veld- en kleedaccommodatie. In het voorjaar van 1979 kreeg men het veld naast het honkbalveld toegewezen. Eerst als gewoon grasveld maar in de loop van de jaren daarna omgevormd tot een “echt” softbalveld, echter geen hekwerk in het buitenveld.

Dit kwam later toen het 1e damessoftbalteam in de hoofdklasse ging spelen, waardoor er tevens een peanutveld (in feite een derde veld) ontstond.

Bij de toewijzing in 1979 was er alleen maar een veld, maar geen kleedlokalen. Deze werden in die tijd niet meer door de gemeente gebouwd. Om financiële redenen was de vereniging niet in staat op dat moment stenen kleedlokalen te bouwen. Een gekochte (tijdelijke) houten kleedgelegenheid werd aan het eind van het seizoen 1979 in gebruik genomen.

Op 12 augustus 1985 werd de eerste paal geheid voor de nieuwe kleedgelegenheid op het softbalveld. In de kosten verleende de gemeente een subsidie van 50%, de overige 50% was voor rekening van de vereniging. Door veel zelfwerkzaamheid konden deze kosten binnen de perken worden gehouden. Bij de start van het seizoen 1986 konden de kleedlokalen in gebruik worden genomen.

In 2014 werd op het honkbalveld een tribune geplaatst (die overgenomen kon worden van de opgeheven vereniging Sparta-Feyenoord). Het softbalveld was al in 1999 voorzien van een tribune.

In 2020 besloot de Gemeente Zwijndrecht in het kader van de verduurzaming van de sportvelden in de gemeente een aantal velden te gaan voorzien van kunstlicht. Ook de beide velden van de HSV Zwijndrecht zouden verlichting krijgen. De aanbesteding van dit project leverde wat vertraging op, maar de verwachting is dat de verlichting in de loop van 2022 aangelegd zal zijn.

Clubgebouw (kantine) en trainingshal

Een zichzelf respecterende vereniging vindt het noodzakelijk een eigen clubgebouw of kantine te hebben.

Bij de ingebruikname van het eigen veld in 1974 was er niets. In het voorjaar van 1975 kon een oud schoollokaal worden verkregen, dat door veel zelfwerkzaamheid werd “omgetoverd” tot een eigen houten kantine. Met een gezellig feest werd deze kantine op 12 juli 1975 geopend.

Echter helemaal tevreden was men niet, de gedachten gingen uit naar een groter, stenen permanent clubgebouw. Er kwam een bouwcommissie. Voor de financiering werd een loterij op touw gezet, die niet alleen plaatselijk maar ook landelijk bekendheid kreeg: 1000 loten voor f 150,00 per stuk met iedere maand een trekking. Er was een groot en aantrekkelijk prijzenpakket ter waarde van ca. f 70.000,00. De loterij werd een succes. Een en ander had tot gevolg dat op 15 oktober 1980 de eerste paal de grond in ging. Bij het 16-jarig bestaan op 15 september 1981 werd de “Dug Inn” (de naam van het clubgebouw) officieel geopend.

Ook bij deze bouw was er sprake van veel zelfwerkzaamheid, hetgeen soms wel eens in strijd was met de ideeën van de aannemer, maar na enkele goede gesprekken werden de zaken weer opgelost. Als leider van de bouwwerkzaamheden (“bouwpastoor”) speelde Johan van Teeffelen een grote rol.

Door het goede beheer van een aantal leden (in de commissie KOMO = kantine en materiaalonderhoud) is dit clubgebouw of deze kantine nog altijd het aanzien waard.

Na het seizoen 1984 kwam één van de coaches (Ton Steenbruggen) met het idee of de kantine ook niet gebruikt kon worden als trainingshal door er een slagkooi in te maken. De KOMO heeft dit onderzocht en verder uitgewerkt en in november van dat jaar kon worden gestart met slagtraining in de kantine. “Double Play” (destijds een magazine voor de honk- en softbalsport) heeft in de 3e jaargang no. 8 hieraan een artikel gewijd aan deze unieke toepassing van een clubgebouw.

Op den duur vond men dit niet de meest geslaagde oplossing en werden er ideeën geopperd een eigen trainingshal bij het honkbalveld te bouwen. Maar de kosten waren aanzienlijk. Het tragische bedrijfsongeval waardoor Siegfried Isenia in 1994 verlamd raakte zorgde echter voor een doorbraak. Siegfried had als succesvolle jeugdtrainer de ultieme wens voor een eigen trainingshal. Zijn ongeluk mobiliseerde de “harde kern” van de club om koste wat het kost er voor te zorgen dat deze hal er zou komen. De gesprekken namen begin 1995 een serieuze wending. Er kwam een bouw- en een loterijcommissie. Deze laatste commissie werd in het leven geroepen omdat weer getracht werd via een loterij, die de vereniging al eerder had gehouden, aan de nodige financiën te komen (1000 loten van 150 gulden per stuk).

Op 7 mei 1996 werd tijdens een extra algemene ledenvergadering groen licht gegeven voor de bouw met daarbij de stringente voorwaarde van de leden dat de geplande zelfwerkzaamheden ook zo zouden worden uitgevoerd. Dat is ook gebeurd.

Met de bouw is gestart op 28 februari 1997. De trainingshal werd officieel geopend op 1 november 1997. Natuurlijk door Siegfried Isenia!

Sponsoring

In het bestaan van de vereniging heeft sponsoring altijd een belangrijke plaats ingenomen. Op 21 mei 1971 werd het eerste sponsorcontract (éénjarig) gesloten met het bedrijf Compri in Zwijndrecht, zonder naamswijziging van de vereniging.

Op 3 mei 1972 werd het eerste 3-jarig contract gesloten (1972 t/m 1974), waarbij de naam veranderde in honkbalvereniging “Compri-Zwijndrecht”.

Bij verlenging van het contract met 3 jaar op 3 maart 1975 werd de naam veranderd in “Compri-Aluminium Zwijndrecht”.

De driejaarlijkse verlengingen van het contact met dit bedrijf en onder dezelfde naam voor de vereniging hebben geduurd tot en met 1995.

Op 14 december 1995 werd een 3 jarig contract gesloten (1996 t/m 1998) met Alcoa Compri Aluminium met als naam voor de vereniging HSV Alcoa Compri Zwijndrecht.

In 1998 kwam een einde aan deze langdurige sponsoring door één bedrijf, totaal 28 jaar. Een uniek feit in het Nederlandse honkbal.

In 1999 kwam er een wijziging in de sponsoring. In dat jaar werden twee 3-jarige sponsorcontracten (1999 t/m 2001) afgesloten met:

  • Benatra BV voor honkbal en herensoftbal en spelend onder de naam “Benatra Zwijndrecht”, en
  • Geul Techniek voor damessoftbal spelend onder de naam “Geul Techniek Zwijndrecht”.

Met GCA Nederland (Benatra) is in 2002 een verlenging van de sponsorovereenkomst overeengekomen voor een periode van 3 jaar (2002 t/m 2004) voor uitsluitend de honkbal, echter niet langer dan 2004.

Geul Techniek had afgezien van verlenging.

Voor dames- en herensoftbal was het gelukt voor 2002 en met een optie voor 2003 en 2004 sponsorcontracten te sluiten met Base Logistics BV als hoofdsponsor en als co-sponsor Stokvis BV. Na veel overleg waren beide bedrijven bereid damessoftbal ook voor 2003 en 2004 te sponsoren, echter onder ander voorwaarden dan in 2002. Voor beide bedrijven was, zo was gesteld, ook 2004 het laatste jaar. Men had zich echter na een aantal gesprekken bereid gesteld nog voor één jaar (2005) damessoftbal te sponsoren.

Voor honkbal en herensoftbal was er in 2005 geen sponsor.

Begin 2006 werd een sponsorcontract afgesloten met De Korte Administratie en Advies voor de jaren 2006 en 2007 met een mogelijkheid dat dit bedrijf ook voor 2008 sponsor van de vereniging zou zijn.

Sedert 1 mei 2007 had de honkbal een nieuwe sponsor. Met Gibaco BV uit Ridderkerk was een 3-jarig sponsorcontract (2007 t/m 2009) gesloten. In 2008 werd dit contract ontbonden vanwege het overgaan van Gibaco in een ander bedrijf. De damessoftbalselectie is daarna nog enkele jaren gesponsord door het bedrijf Kostendrukkers. Daarna zijn er geen sponsorcontracten geweest, behalve een langjarige overeenkomst met European Baseball Center (SSK) als leverancier van kleding en materiaal.

Honkbal

In 1966 werd voor het eerst deelgenomen aan de competitie. Het enige team werd ingedeeld in de 2e klas van het Rayon Rotterdam. De eerste wedstrijd was tegen Gouda (tegenwoordig Braves) en die werd verloren met 28-7.

Tot en met het seizoen 1968 werd met één team aan de competitie deelgenomen. In 1969 kwam er een tweede team bij. Naar mate het aantal leden toenam nam ook het aantal teams toe. Ooit namen 4 seniorenteams deel aan de competitie. In 2022 zijn dat er 2. Een vermeldenswaardig feit is dat rond 2015 twee jaar een groep dames als dameshonkbalteam Pink Panthers (o.l.v. van Percy Isenia) als team van Zwijndrecht aan de competitie heeft deelgenomen.

In de loop der jaren heeft een aantal coaches het eerste team geleid. Zonder enige twijfel hebben Ton Steenbruggen, Aad de Vos, Reginald Mari, Marc Verkerk en Maurice Mauricio op dit gebied het meest betekend voor de vereniging.

Het eerste kampioenschap werd in 1974 behaald door het Bleesingteam (de toenmalige benaming van Pupillen; tegenwoordig U12) van de vereniging. Vanaf 1970 waren er jeugd honkbalteams, meestal vertegenwoordigd in alle leeftijdsklassen. Onder de bezielende leiding van Siegfried Isenia en Reginald Mari behaalde het juniorenteam in 1991 het Nederlands kampioenschap. Het nadelige gevolg was dat de kern van dit team “weggetrokken” werd door hoger spelende teams in de omgeving. Diverse spelers van dit team hebben uiteindelijk het Nederlands team gehaald (zie Wall of Fame).

De honkbal senioren hebben met het eerste team twee jaar op het een na hoogste niveau in Nederland gespeeld (de toenmalige Overgangsklasse). Hoewel men zich kon handhaven bleek het spelen van dubbelwedstrijden (op zaterdag en zondag) toch een niet haalbare kaart. Op eigen verzoek is het eerste team daarna lager ingedeeld. In 2022 speelt dit team in de landelijke derde klasse.

Een opvallend feit van de honkbalafdeling is dat vanaf het begin van de jaren negentig een veteranenteam aan de competitie ging meedoen. Dit team heeft ook aan een aantal internationale evenementen meegedaan. In 1995 werd deelgenomen aan de Mens Senior Baseball League in Phoenix – Arizona (USA) en in 1997 in Fort Lauderdale – Florida (USA). In 2002 en 2004 organiseerde dit team zelf trips naar Havana (Cuba) en Santiago de Cuba (Cuba). Ook werden trips gemaakt naar Parijs (2x) en Curacao.

Een ander opvallend feit is dat binnen de vereniging sinds 2018 de Friday Night Baseball League functioneert als interne competitie. Het initiatief werd hiertoe genomen door Percy Isenia, die een groep van ruim 30 gestopte “honkballers van niveau” bereid had gevonden een beperkt aantal wedstrijden op vrijdagavond te gaan spelen in een onderlinge competitie.

Softbal

De eerste softbalactiviteiten van onze club waren de zogenaamde Schoolsoftbaltoernooien, vanaf 1972 tot en met 1992. Hoogtepunten waren die van 1985 en 1990 met inschrijvingen van 32 teams. De organisatie vroeg voor de schoolsoftbalcommissie veel improvisatie en er waren soms 40 of meer vrijwilligers nodig. In 1993 is de vereniging gestopt met het organiseren van deze toernooien, mede omdat belangstelling van scholen in de directe omgeving sterk tegenviel.

Een ander bijzonder item binnen de club waren de zogenaamde softbalmarathons, 24 uur lang softballen en soms ’s nachts zoeken naar de bal. Deze marathons werden gehouden van 1986 tot er met 1989, in dat laatste jaar met 28 teams! Ter gelegenheid van het 40 jarig bestaan van de vereniging is er nog een (halve) marathon gehouden in 2005. Ook de mixed familie softbaltoernooien waren hoogtepunten voor leden van de vereniging en introducés, al dan niet verkleed!

In 1980 ontstond Recreatief softbal – buiten competitieverband. Veelal huisvrouwen die jarenlang, ondersteund door de gemeente met subsidie voor Sport Overdag. Voor enkele deelnemers aanleiding om als team competitie te gaan spelen.

Ook de zogenaamde bedrijvensoftbaltoernooien zijn vermeldenswaard, aanvankelijk overdag, maar later op een vrijdagavond eind juni omstreeks de langste dag.

Op 7 december 1973 werd een damessoftbalteam ingeschreven bij de KNBSB en vanaf dat moment had de vereniging ook een eigen damessoftbalteam. In de jaren daarna waren er steeds meerdere team in de diverse competities, het hoogste aantal deelnemende teams van HSV Zwijndrecht was vijf teams. Er werden regelmatig kampioenschappen behaald en soms werd er gedegradeerd.

Kenmerkend voor met name de “hoog” spelende teams was het verloop van speelsters, bij voorbeeld in 1990 toen veel speelsters door andere verenigingen werden weggekaapt met beloftes die onze vereniging niet kon en niet wilde maken.

In de loop der jaren hebben meerdere damessoftbalteams deel genomen aan door de KNBSB georganiseerde competities. Van regionaal tot en met landelijk eerste klasse, landelijke hoofdklasse of de zogenaamde Silver League. Op enig moment speelden er vijf damessoftbalteams in verschillende klassen en met verschillend resultaat. Terecht ging de aandacht vooral uit naar de landelijk spelende teams, maar het enthousiasme bij de anderen was er niet minder om. Tenslotte resulteerde dit alles in 2 softbalteams voor de competitie in 2021.

Vanaf 2017 werd na jarenlang tevergeefs proberen uiteindelijk toch begonnen met jeugdsoftbal. Na een start onder leiding van Suzanne Snikkers en Romy Rijsdijk werd gelukkig ook hier een stabiele basis gevonden. Door veel inzet van de leiding (o.a. Maurice Mauricio) ging het niveau met sprongen vooruit en speelde het juniorenteam in 2020 en 2021 in de top mee. Zelfs werden er speelsters geselecteerd voor regionale selectieteams en bereikte Bente Zwanenburg in 2021 het Nederlands jeugdteam (U18).

Voor het damessoftbal is de vereniging dank verschuldigd aan Aad Vuik, Jane en Aad de Vos, Rob van der Linden, Stanley Boutisma, Martijn Teuben en Michael Zwitzer.

Naast het damessoftbal heeft ook het herensoftbal een belangrijke positie gehad binnen de Zwijndrechtse club. In 1977 begonnen, aanvankelijk op recreatieve basis, maar al snel in competitie verband. Later bleek het recreatie spel toch te winnen van het competitiespel en bleef er maar een kleine groep spelers over. Het ging op en neer met het aantal teams, in 1982 nog één team in 1983 al weer drie. In andere jaren weer één team, omdat er niet voldoende spelers waren voor twee competitieteams. In sommige jaren werd het 2e team dan weer 1e team. Soms werd er zelfs een team uit de competitie verwijderd omdat er regelmatig niet verschenen was bij de tegenstander.

De periode tussen 1999 en 2003 was de meest stabiele.

Door de inbreng van (oud-)honkballers en zogenaamde dubbelleden kon af en toe de competitie draaiende worden gehouden. De indeling in de laagste klassen had vaak tot gevolg dat het onderlinge verschil in speelsterkte aanzienlijk wisselde en dit niet altijd tot genoegen van de spelers van het laagste team. Regelmatig werd er in het overleg met de Bond op aangedrongen de competitie-indeling op een andere wijze te doen, helaas zonder resultaat.

De inbreng van “Antilliaanse” spelers had een positieve invloed op het spelpeil en op enig moment ook op het aantal spelers. Helaas heeft dat niet stand gehouden. Vanaf 2013 speelde er één team in de competitie meestal in de onderste regionen van de derde klasse. Totdat in 2019 door de aanwas van nieuwe spelers er klinkende resultaten werden behaald en het team ongeslagen kampioen werd.

Dat was aanleiding voor sommigen om voor de competitie van 2020 twee teams in te schrijven. Helaas kon van wege de Covidpandemie niet vaak gespeeld worden. In 2021 waren er wel twee teams actief en werd het 1e team kampioen in de hoogste klasse.

Verantwoording voor deze tekst:

Dit overzicht van de HSV Zwijndrecht is opgebouwd uit een historisch basisdocument van Leo van den Boomgaard sr. En later aangevuld door Gerard Vaandrager (gedeelte honkbal) en Theo Huizer (gedeelte softbal).

Afgerond per februari 2022.